ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Μία ἀκόμη συνέπεια τῆς προπατορικῆς ἁμαρτίας εἶναι νά μή δέχεται ὁ φυσικός ἄνθρωπος (δηλαδή ὁ μή ἀναγεννημένος ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα) νά ἀναγνωρίσει τά λάθη του. Τό εἴδαμε αὐτό στόν Αδάμ. Στήν ἐρώτηση τοῦ Θεοῦ, γιατί παρέβης τήν ἐντολή μου, ἡ ἀπάντηση τοῦ Ἀδάμ στόν Θεό ἦταν: Δέν φταίω ἐγώ! Ἡ Εὔα, πού ἐσύ μοῦ ἔβαλες δίπλα μου, αὐτή μἐ παρακίνησε. (Ἄρα, ἐκτός ἀπό τήν Εὔα, φταῖς κι ἐσύ, μόνον ἐγώ δέν φταίω !). Ἀλλά καί ἡ Εὔα δικαιολογήθηκε ὅτι ἐκείνη δέν φταίει, τό φίδι τήν ἐξαπάτησε. (Γεν.3,9-13). Τό ἴδιο δέν βλέπουμε καί σήμερα σέ μικρούς καί μεγάλους; Ὅταν κάνουν μιά ζημιά ἤ κάτι ἄλλο ἄσχημο, ρίχνουν στούς ἄλλους τήν εὐθύνη. Ὁ ἐγωισμός μας δέν μᾶς ἀφήνει νά ἀναγνωρίσουμε τά σφάλματά μας. Καταντοῦμε σέ τέτοιο παραλογισμό, πού θεωροῦμε ὅτι μόνον οἱ ἄλλοι κάνουν λάθη, ἐμεῖς ...ποτέ! Αὐτή εἶναι καί ἡ αἰτία ποὐ ἀντιδροῦμε, ὄχι σπάνια καί μέ φωνές, γιά νά δικαιολογηθοῦμε, ὅταν κάποιος μᾶς κάνει κάποια παρατήρηση ἤ ὑπόδειξη.

Πῶς λοιπόν μποροῦμε νά ἀντιμετωπίσουμε αὐτή τήν κατάσταση, ὥστε οἱ παρατηρήσεις ὄχι μόνον νά μή μᾶς στενοχωροῦν, ἀλλά καί νά μᾶς ὠφελοῦν, καί νά τίς δεχόμαστε μέ εὐχαρίστηση;

1. Νά καταλάβουμε ὅτι ὡς ἄνθρωποι δέν εἴμαστε τέλειοι, οὔτε ἀναμάρτητοι. Εἶναι φυσικό νά κάνουμε σφάλματα καί ἀδικίες εἴτε μέ τή θέλησή μας εἴτε γιατί παρασυρόμαστε ἀπό ἀνθρώπους καί καταστάσεις. Ὅπως οἱ ἄλλοι σφάλλουν, ἔτσι κι ἐμεῖς. Ἑπομένως μερικά σφάλματά μας εἶναι φυσικό νά τά ἀντιληφθοῦν καί κάποιοι ἄλλοι ἄνθρωποι, κυρίως ἀπό τό περιβάλλον μας. Αὐτοί, εἴτε ἀπό ἀγάπη γιά τήν διόρθωσή μας, εἴτε γιατί τούς ἀδικήσαμε καί τούς θίξαμε, εἶναι φυσικό νά μᾶς κάνουν τήν παρατήρηση. (Τό ἴδιο δέν κάνουμε κι ἐμεῖς σέ κάποιον πού θά μᾶς πειράξει;) Τό πιό τίμιο εἶναι, ὡς ἄνθρωποι ὑπεύθυνοι γιά τίς ἐνέργειές μας, νά ἀναλάβουμε μέ θάρρος τήν εὐθύνη τῆς πράξεώς μας, καί νά ζητήσουμε συγγνώμην ἀπό τόν ἄλλον, γιά ὅ,τι τόν πείραξε ὁ λόγος μας ἤ ἡ πράξη μας.

2. Συμβαίνει κάποτε νά μᾶς κάνουν ἄδικα μιά παρατήρηση, γιά σφάλμα πού δέν κάναμε. Σ´αὐτή τήν περίπτωση μέ εὐγένεια, μέ ἠρεμία καί μέ ἐπιχειρήματα νά βοηθήσουμε τόν ἄλλον νά καταλάβει ὅτι ἄδικα μᾶς κατηγορεί. Ἄν τό παραδεχθεῖ, τελείωσε τό θέμα. Ἄν ὄχι, ἄς τόν ἀφήσουμε μέ τό πέρασμα τοῦ χρόνου νά τό καταλάβει. Ἐμεῖς πάντως θά τοῦ φερόμεθα μέ ἀγάπη καί καλοσύνη.

3. Ἄν σκεφθοῦμε βαθύτερα τό θέμα, θά καταλάβουμε ὅτι αὐτοί πού μᾶς κάνουν παρατηρήσεις -ἀκόμα καί αὐστηρές καί ὑπερβολικές- εἶναι εὐεργέτες μας. Ὅπως ὁ ἐκπαιδευόμενος, εἴτε εἶναι τεχνίτης εἴτε ζωγράφος εἴτε μουσικός εἴτε ἐκπαιδεύεται σε ὁ,τιδήποτε ἄλλο, ἔχει ἀνάγκη ἀπό τίς ὑποδείξεις αὐτοῦ πού τόν διδάσκει, ἔτσι καί κάθε πιστός ἔχει ἀνάγκη ἀπό τίς παρατηρήσεις τῶν ἄλλων, γιά νά ἀποφεύγει λόγια καί πράξεις λαθεμένες, ὥστε νά βελτιώσει τήν συμπεριφορά του. Ἄς φροντίζουμε νά ἰσχύει καί γιά μᾶς αὐτό πού διαβάζουμε στίς Παροιμίες τοῦ Σολομώντα: " Ἔλεγχε σοφόν καί ἀγαπήσει σε. Δίδου σοφῷ ἀφορμήν καί σοφώτερος ἔσται" (Παρ.9,8-9).

4. Τέλος, ἄς ἀκούσουμε τί μᾶς συμβουλεύει γιά τό θέμα αὐτό ὁ Ἅγ.Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος:Ἐμεῖς τά σφάλματά μας συνήθως δέν τά βλέπουμε, οἱ ἄλλοι ὅμως τά βλέπουν ἀκριβέστερα. Ἄς ἀφήνουμε λοιπόν τούς ἄλλους, αὐτά πού βλέπουν σέ μᾶς, νά μᾶς τά λένε καί ἔτσι νά διορθωνόμαστε. Καί κάτι ἄλλο: Ἀκόμη καί ἄν ἐσύ δέν αἰσθάνεσαι καμία ἐνοχή, ἔχεις ἀνάγκη ἀπό κάποιον νά σοῦ ὐποδεικνύει μέ ἀκρίβεια τά σφάλματά σου καί τά ἁμαρτήματά σου (PG.61,91).

proskynitis