Η ερώτηση αυτή απευθύνεται σε όλους μας και κυρίως, σε όσους και όσες νηστεύουν. Είναι γεγονός πως η εγκράτεια στο φαγητό είναι πολύ δύσκολη, ειδικά στην εποχή μας. Πολύς κόσμος, ακόμα και άνθρωποι που είναι πιστοί Χριστιανοί, δεν μπορούν να αντέξουν τις Νηστείες όπως επιτάσσει η παράδοση της Εκκλησίας μας κι έτσι, με διάφορους τρόπους προσπαθούν να τις...ελαφρύνουν.


Με ποιους τρόπους; Καταρχήν, κάνοντας «οικονομία» σε διάφορα φαγητά που - αν και μη νηστίσιμα - τρώνε. Φυσικά, όταν συντρέχει λόγος υγείας ο Πνευματικός συνήθως δίνει την Ευχή του για να γίνει κατάλυση σε αρτύσιμα. Άλλωστε, η ίδια η Εκκλησία έχει καθιερώσει αυτή την «οικονομία» να γίνεται σε λογικά πλαίσια, αναγνωρίζοντας πως δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες σωματικές αντοχές και δυνάμεις.


Το χειρότερο όμως, κατά την γνώμη μου, που γίνεται σε αυτούς τους «τρόπους ελάφρυνσης» της Νηστείας, είναι τα διάφορα «νηστίσιμα» υλικά που έχουν καθιερωθεί στο νηστίσιμο τραπέζι μας, κυρίως τα τελευταία χρόνια: Αναφέρομαι σε διάφορες νηστίσιμες...εφευρέσεις όπως το φυτικό τυρί, το φυτικό βούτυρο, το φυτικό λάδι, οι φυτικές κρέμες γάλακτος κι ένα σωρό άλλα τέτοια «φυτικά», από υποκατάστατα του κρέατος μέχρι σοκολάτες!


Κυριολεκτικά, μια τεράστια (και άκρως επικερδής) «νηστίσιμη» βιομηχανία έχει στηθεί στην παραγωγή των συγκεκριμένων τροφίμων: Από την «πρώτη διδάξασα» σόγια φτιάχνονται (;) σχεδόν όλοι οι αντικαταστάτες των γαλακτοκομικών, ενώ διάφορα λάδια (;) βαφτίζονται νηστίσιμα για να δελεάσουν τους καταναλωτές. Μέχρι και σουβλάκια, πίτσες και άλλα πρόχειρα φαγητά διαφημίζονται πλέον ως νηστίσιμα, ενώ στα ταχυφαγεία (fast-foods) οι κατάλογοι είναι γεμάτοι με τέτοια φαγητά, πολλά εκ των οποίων χρησιμοποιούν τους...φυτικούς αντικαταστάτες των ελαίων / γαλακτοκομικών που αναφέραμε παραπάνω.


Γεννιέται λοιπόν ευθής το ερώτημα: Είναι Νηστεία αυτή που κάνουμε, όταν καταλύουμε τυρί, γάλα, λάδι και άλλα πολλά που «απλώς» είναι φυτικά; Πόσο νηστίσιμο μπορεί να είναι ένα φαγητό που απλά αντικαθιστά τον κιμά με τη σόγια (π.χ νηστίσιμος μουσακάς) ή την κρέμα γάλακτος και το τυρί με τα αντίστοιχα «φυτικά»; (για παράδειγμα, διάβαζα προ ημερών σε χριστιανική ιστοσελίδα μια συνταγή για ζυμαρικά φούρνου με φυτική κρέμα γάλακτος, φυτικό τυρί και φυτικό βούτυρο που μάλιστα διαφημιζόταν ως ένα «αλάδωτο φαγητό που είναι σαν αρτύσιμο"!!!)


Με απλά λόγια: Μήπως κοροϊδεύουμε τον Θεό και τους εαυτούς μας με όλα αυτά τα «νηστίσιμα» παρασκευάσματα; Τι διαφορά έχει ένας που τρώει νηστίσιμο...παστίτσιο ή «αλάδωτη» πίτσα με κάποιον που τρώει τα ίδια με αρτύσιμα υλικά; Όταν έχουμε τη νοοτροπία πως δεν πρέπει να στερηθούμε αυτά που μας αρέσουν ούτε σε περίοδο Νηστείας, αλλά αντίθετα τα μετασχηματίζουμε και τα...μεταμορφώνουμε φτιάχνοντάς τα με παραπλήσια υλικά, τι είδους Νηστεία είναι αυτή; Ποιον κοροϊδεύουμε;


Υποτίθεται πως, η στέρηση των αρτύσιμων φαγητών γίνεται για να ασκηθούμε στην εγκράτεια σώματος και ψυχής (διαφορετικά μπορούμε να κάνουμε δίαιτα αντί για Νηστεία). Πώς θα γίνει αυτό όταν κάποιος αναλίσκεται στο πώς θα φτιάξει το αρτύσιμο φαγητό με νηστίσιμα υλικά, που εκτός των άλλων ελέγχονται ακόμα και για το αν είναι όντως τέτοια; Ποιος μας λέει πως οι διάφορες εταιρείες που τα παρασκευάζουν λένε ψέματα για να τα πουλήσουν και στην πραγματικότητα έχουν χρησιμοποιήσει μη νηστίσιμα υλικά; Το λέω αυτό, διότι ορισμένα παραείναι...νόστιμα για «φυτικά» και «αλάδωτα»!!!


Ας αποφασίσουμε λοιπόν τι θέλουμε. Να κάνουμε μια Νηστεία έστω μέσα στα πλαίσια των δυνατοτήτων μας ή να παρουσιαζόμαστε ως...αυστηροί νηστευτές καταναλώνοντας αρτύσιμα φαγητά με νηστίσιμα υλικά; Στο κάτω - κάτω, αν κάποιος δεν μπορεί να στερηθεί π.χ το τυρί, ας το φάει όπως είναι κανονικά κι ας μην ψάχνει να βρει τυριά...φυτικά!Γιατί όσο κι αν πιστεύει πως τελικά «στερήθηκε το τυρί» στη νηστεία τρώγοντας...τυρί σόγιας, στην πραγματικότητα δεν το στερήθηκε και το ξέρει καλά!


Για να μην παρεξηγηθώ, δεν τα γράφω αυτά κάνοντας έλεγχο στον τρόπο νηστείας κάθε Χριστιανού. Άλλωστε, η παρότρυνση για αυτό το άρθρο ήρθε εντελώς φυσικά, ενθυμούμενος κάτι μπιφτέκια σόγιας που έφαγα χθες. Ήταν τόσο νόστιμα, που ξέχασα εντελώς ότι νηστεύω. Ή για να ακριβολογώ, αισθάνθηκα πως δεν κάνω Νηστεία αλλά «νηστεία»...


Δημήτρης Σωτηρόπουλος